Ordaindu gabeko zaintzaren egoera Europan [eu]

[Reseña en euskera] Eurofound-ek (Europar Bizi- eta Lan-baldintzak Hobetzeko Fundazioa) 2025ean argitaratutako txosten honen helburua ordaindu gabeko zaintza-egoera Europar Batasunean (EB) aztertzea da.

"Ordaindu gabeko zaintzak" adin guztietako pertsonei familiakoek, senideek, lagunek edo komunitateko beste kide batzuk ordainsari ekonomikorik gaberik emandako zaintza, laguntza edo babesa barne hartzen ditu. Zaintza hori funtsezkoa da gizarte eta ekonomien funtzionamendurako, baina maiz ez da aitortzen eta babesten. EBko zaintza-sistemak presio handia du hainbat faktoreengatik: populazioaren zahartzea, jaiotza-tasen jaitsiera, familiako egituren aldaketa eta emakumeen lan-merkatuan parte-hartze handiagoa. Faktore horiek zaintza-beharrak areagotu eta zaintzaile potentzialen kopurua murriztu dute. Gainera, emakumeek zaintza-lan gehien egiten jarraitzen dute. Zaintza-formalen eskaintza mugatua denez, ordaindu gabeko zaintza ezinbestekoa da, baina maiz aukeraren bat baino behartasuna da.

EBko biztanleen %45k ordaindu gabeko zaintza ematen du. %10k zaintza-anitzeko erantzukizunak konbinatzen ditu. Bestalde, emakumeek zaintza gehiago ematen dute, bereziki zaintza intentsiboa eta modu anitzeko zaintza-lanak. Zaintzaileek astean batez beste 29,7 ordu ematen dituzte zaintzan, baina zaintza anitza dutenek ordu gehiago (66 ordu astean). Azkenik, zaintzaile askok zaintza-lanak eta enplegua uztartu behar dituzte, kontziliazioa ezinezko bihurtuz. Zaintzaile askok ez dute bere burua horrela aitortzen, eta ez dituzte onartzen legezko edo gizarte-aitorpenak. "Zaintza ezkutua" dela esaten da. Argi dago emakumeek zaintza-lan gehien egiten dituztela, genero-arrakala areagotuz. Halaber, zaintzak ondorio negatiboak izan ditzake zaintzailearen osasun fisiko eta mentalean, bereziki zaintza intentsiboan.